Reisverslag: EDS Summer U in Bulgarije

Dat Bulgarije voor ons Belgen als reisbestemming niet meteen een naam is als een klok, bleek uit de mindere belangstelling voor de afgelopen editie van de Summer University die plaatsvond in Sofia en Burgas. Waren we het jaar ervoor in Londen nog met meer dan 14 deelnemers, dan bestond de delegatie deze keer uit slechts 4 CDS’ers. Bulgarije roept dan ook associaties op als communistisch, matig klimaat, en weinig te zien. Eén week was echter voldoende om door die vooroordelen heen te prikken en vast te stellen dat het een parel aan de Zwarte Zee is met een prachtig klimaat, en met enkele unieke uitdagingen voor de toekomst.

Dat het communisme hier decennia lang de plak zwaaide, is al van bij de aankomst zondag, op de luchthaven van Sofia merkbaar; een blik werpen op de voorbijrijdende wagens is voldoende. Bij aankomst in het hotel merk je dan weer dat intussen ook hier de vrije markt regeert en het land zich opmaakt voor toetreding tot de EU. Dat was ook de boodschap die Mr. Sharkov gaf, de General Secretary van de Union of Democratic Forces, de Bulgaarse partij van de EVP.

Ook de volgende dag waren er enkele toplui van de Union of Democratic Forces naar ons hotel afgezakt om ons te verwelkomen en ons inzicht te geven in de politieke situatie van Bulgarije. Met de verkiezingen van augustus in het vooruitzicht, een heel boeiende uiteenzetting. ’s Avonds werden we verwacht in een typisch Bulgaars restaurant, maar daar leerde ik al snel dat de Bulgaarse keuken toch niet geheel aan mij besteed is. Toen naar het einde van de avond ook de Fransen toekwamen, was het gezelschap pas echt compleet. Dat ze onvervalste chauvinisten zijn, bleek niet alleen uit het feit dat ze stuk voor stuk uitgedost waren in een polo van ‘hun’ merk Lacoste, maar was ook af te leiden uit de verontschuldigen die ze uitten omdat hun kennis van vreemde talen, Engels inbegrepen, maar erg matig was. Gelukkig voor hen waren wij Belgen er nog, want bij de andere delegaties was de kennis van het Frans dan weer bedenkelijk, zeer tot hun verwondering natuurlijk.

Eenmaal compleet, kon het echte werk beginnen uiteraard. Op een Summer U verstaan we daaronder dat de Annual Meeting kon worden samengeroepen, om een nieuwe Chairman te verkiezen en een nieuw bureau samen te stellen. Met een voor België positief resultaat als gevolg. Christophe Van Impe werd immers verkozen als gloednieuwe Director of Communication, en wordt dus verantwoordelijk voor alles wat betreft marketing en communicatie. Ook onze oosterburen kunnen tevreden terugblikken, want zij kregen hun kandidaat voor Chairman, Sven Henrik Häseker, vlot verkozen.

Voor de niet-afgevaardigden van de verschillende organisaties, was er naar goede gewoonte een alternatief programma uitgewerkt. Meteen een unieke gelegenheid om het land beter te leren kennen, en komaf te maken het vooroordeel dat er in Bulgarije niks te zien zou zijn. Wie dat durft te beweren, heeft duidelijk nog nooit van het Rila Monastery gehoord. Een authentiek, prachtig bewaard gebleven, orthodox klooster dat is uitgeroepen tot Unesco wereld erfgoed. Het is gelegen in een overweldigend natuurdecor, op de flank van één van de hoogste bergen van het land. Je moet er dan ook een flinke busrit van in totaal meer dan vier uur over hobbelige wegen voor over hebben, want op vlak van wegeninfrastructuur is er ontegensprekelijk nog heel wat werk aan de Bulgaarse winkel. Maar het is de trip meer dan waard, want het klooster en de woonvertrekken zijn een ware streling voor het oog.

Toen we ’s avonds tegenover de suf vergaderde afgevaardigden haast lyrisch werden over het authentieke klooster met zijn adembenemende uitzicht werden we dan ook meermaals getrakteerd op gezichten vol jaloezie en geklaag…

Dat Bulgarije zich maar wat graag wil aansluiten bij de Europese Unie, werd tijdens de week meermaals duidelijk. Het was ook de boodschap van Mr. Vladimir Kisiov, die voor Bulgarije de toetredingsonderhandelingen met de EU voerde, en momenteel voorzitter is van de gemeenteraad van hoofdstad Sofia. We werden dan ook ontvangen op het statige stadhuis, en vol vuur vertelde hij dat een verenigd europa dé garantie is op een vredevolle toekomst en dat het voor de economische ontwikkeling van de hele Balkanregio van kapitaal belang is om zo snel mogelijk tot de Europese Club te behoren. Maar hij erkende dat er nog een lange weg is af te leggen, en dat er op een aantal cruciale punten dringend vooruitgang moet worden geboekt, wil de toetreding een succes worden. En die cruciale punten zijn allemaal samen te brengen tot één woord: bestrijding. Zowel op het vlak van corruptie en misdaad als van armoede en werkloosheid.

Hij had ook oog voor de verrijking die het voor ons allen zou betekenen. De Unie krijgt er bij de toetreding van het land namelijk het cyrillisch bij als derde alfabet, naast het westerse en het Griekse alfabet. Ook de sterke positie van de orthodoxe kerk in Bulgarije zag hij als een verrijking.

Dat kan jammer genoeg minder gezegd worden van de Bulgaarse keuken. Bij elk restaurantbezoek stond jammerlijk genoeg telkens hetzelfde op het menu. Het eten was op zich telkens wel in orde, maar de eentonigheid van telkens opnieuw een slaatje met tomaten en kaas en als hoofdschotel kip was een lichte tegenvaller. De Bulgaarse wijn werd dan weer wel geapprecieerd, en die vloeide dan ook rijkelijk. Zeker ook ’s avonds, toen er telkens stevig aan clubbing werd gedaan tot vroeg, en soms zelfs laat, in de ochtend…

Vooral tijdens het tweede deel van de Summer University, in de zonnige badplaats Burgas, waren de kleine oogjes en de geeuwen tijdens de ochtendactiviteiten erg talrijk. Een gevolg van de lage prijzen voor de vele geestrijke dranken die tijdens de avondlijke en vooral ook nachtelijke ontspanning massaal soldaat werden gemaakt.
Wat er dan weer voor zorgde dat de interesse en de opkomst voor het voorziene sporttornooi op zaterdagvoormiddag omgekeerd evenredig was met de massale aanwezigheid op het lokale, zonovergoten strand. De Bulgaren hadden het nochtans kunnen weten, dat de meeste Europeanen tijdens hun vakantie liever lui dan moe zijn.

Wij Europeanen hadden dan weer kunnen voorzien dat ze in Bulgarije een iets andere definitie hebben van het begrip ‘op tijd zijn’. Met de regelmaat van een klok liep het programma een kwartier tot een halfuur vertraging op of werden de voorziene activiteiten simpelweg geschrapt. Het uurschema moest dan ook met een korrel zout genomen worden, en daar hadden vooral de Scandinaven en de Duitsers, zowat de uitvinders van de punktlichkeit, het erg moeilijk mee. De Bulgaren zelf vonden dat het allemaal nog best meeviel, en ergens valt er natuurlijk wel wat te zeggen voor hun onbezorgd, van stress ontdaan, levensritme. Dat konden de andere Zuiderse delegaties, Italië voorop, alleen maar beamen.

En daarmee is meteen één van de sterke punten van Europa aangetoond, namelijk dat het lappendeken aan culturen, gewoonten en levenswijzen een onmiskenbare verrijking is. Het geeft ons een enorme voorsprong op de eenheidsworst die de 51 Amerikaanse staten eigenlijk stuk voor stuk zijn en toont aan dat verder bouwen aan de Europese eenmaking dé grote uitdaging van de komende decennia wordt.