Interview: Daniel Bojko, contactpersoon voor Oekraïense studenten in België

De laatste tijd is Oekraïne niet meer uit het nieuws weg te denken. Toen bekend raakte dat er met de uitslag van de voorbije presidentsverkiezingen is geknoeid door huidig premier Janoekovitsj kwam het Oekraïense volk massaal op straat om haar steun te betuigen aan oppositieleider Joestsjenko. Met resultaat, want het Hooggerechtshof verklaarde de uitslag ongeldig en schreef nieuwe verkiezingen uit, die plaatsvinden op zondag 26 december. Maar wat denken de Oekraïners in Belgie nu over de hele situatie in hun vaderland? We vroegen een reactie aan Daniel Bojko, de contactpersoon voor Oekraïnse studenten in ons land.

‘Er is goede hoop dat het nog goed komt met mijn vaderland’

Hoe zou je de huidige politieke situatie in Oekraïne omschrijven?
Het ziet er goed uit. Eind deze maand (december, bl.) vinden er eindelijk nieuwe verkiezingen plaats. Met de waarnemers die nu worden gestuurd is er goede hoop dat de stembusslag deze keer wel correct verloopt. Ik ben ervan overtuigd dat Oekraïne een goede kans maakt op een maatschappij die meer Westers georiënteerd is en waar ook de oppositie zijn mening kan verkondigen, zonder te moeten vrezen voor represailles.

Denk je dat de voorbije verkiezingen dan niet correct verlopen zijn? Dat er geknoeid is met de uitslag?
Ja, dat denk ik zeker. De pers heeft er weet van, en er zijn meermaals zaken vastgesteld die totaal onwettelijk zijn en er duidelijk op wijzen dat er met de uitslagen geknoeid is. De massale betogingen van de laatste weken bewijzen ook dat Joesjtsjenko op veel meer steun kan rekenen dan de verkiezingsuitslag doet vermoeden;

Joesjtsjenko kan inderdaad op veel steun rekenen, maar is hij wel echt zo een oprecht en betrouwbaar leider als hij beweert te zijn?
Ik geloof van wel. Er wordt echt in hem geloofd door de mensen, de voorbije jaren heeft hij zich vanuit de oppositie ook kunnen bewijzen. Van de huidige premier, Victor Janoekovitsj, is bijna iedereen zeker dat hij niet zuiver op de graat is en dat hij misbruik maakt van zijn macht. Het frauderen met de verkiezingsuitslag heeft dat vermoeden alleen maar bevestigd.

Klopt het dat alle Oekraïense studenten en jongeren eerder pro-Joesjtsjenko zijn?
Dat klopt zeker ja. Zo een twee weken geleden was er in Brussel een manifestatie van Oekraïeners uit België en Frankrijk tegen de politieke patstelling in hun vaderland. Het overgrote deel van de manifestanten bestond uit studenten. Ook uit het oostelijke deel van Oekraïne namen heel wat studenten deel aan de manifestatie tegen Janoekovitsj.

Zou het werkelijk een catastrofe zijn voor Oekraïne mocht Janoekovitsj herverkozen worden?
Daar mag je zeker van zijn. Bij zijn herverkiezing zou de spanning dermate hoog oplopen dat elke kleine opstoot zou kunnen leiden tot een groot conflict, bijvoorbeeld een burgeroorlog of misschien zelfs de afsplitsing van het westelijk deel van het land (waar de protesten tegen de verkiezingsuitslag en de Joestsjenko-aanhang het grootst is, bl.).

Kunt u een heel concreet voorbeeld geven wat er zou gebeuren mocht de huidige premier herverkozen raken?
Oekraïne zou een enorme stap achteruit zetten, terug naar de cultuur en praktijken van de vroegere Sovjetunie. En de vrije markteconomie, zoals wij die hier in het Westen kennen, zou zwaar beperkt worden, ten voordele van een soort hedendaags communisme.
Niet dat het Westers economisch systeem het allerbeste is, maar het biedt de mensen in elk geval de kans om te ondernemen en op een deftige wijze hun brood te verdienen. En dat is nu zeker niet het geval.

Zal die band met Rusland er niet altijd zijn, of je het nu wilt of niet?
We zullen inderdaad altijd voor een deel verbonden blijven met Moskou. Maar toch willen de meeste Oekraïners af van de Russische invloed omwille van hun totalitaire en imperialistische trekjes. Maar ik wil hier wel meteen aan toevoegen dat de Oekraïners zeker geen problemen hebben met de Russische bevolking zelf, maar eerder met hun leiders.